Menu
  1. Chính trị
  2. Văn hóa
  3. Nghệ thuật
  4. Giải trí
  5. Du lịch
  6. Thể thao
  7. Gia đình
  8. Kinh tế
  9. Ẩm thực
  10. Đời sống
  11. Nhịp sống số
  12. Pháp luật
  13. Thế giới

19 Tháng Ba 2024

Cây cỏ lại mọc um tùm trên thành cổ Tuyên Quang: Không dám bỏ vì... “sợ ma”!

Thứ Sáu 08/03/2019 | 09:26 GMT+7

VHO- Sau gần mười năm kể từ khi dự án tu bổ, chỉnh trang một số hạng mục thuộc di tích quốc gia thành cổ Tuyên Quang hoàn thành, trên hai cổng thành nơi đây cây cối, cỏ dại lại đua nhau mọc lên um tùm, cao hàng mét. Cứ đà này cổng thành cổ lại phải đối diện với nguy cơ xuống cấp nghiêm trọng.

 Hiện trên cổng Tây thành cổ Tuyên Quang (TP Tuyên Quang) xuất hiện hai cây hoa sữa khá lớn cùng với cỏ dại mọc um tùm. Sau gần 10 năm tu bổ, cổng thành này lại đối diện nguy cơ cây phá vỡ kết cấu của công trình

 Tình trạng trên đã diễn ra từ nhiều năm nay nhưng khó hiểu là, cơ quan chức năng có trách nhiệm lại gần như không có động thái gì để chặt bỏ cây cỏ mọc trên di tích. Qua tìm hiểu thì được biết, họ sợ...

Cây lên tự nhiên hay do ai trồng?

Cách đây mấy ngày chúng tôi có dịp trở lại thành phố Tuyên Quang và lần tìm đến cổng Tây, cổng Nam cũng như một đoạn thành cổ được khởi dựng từ thời nhà Mạc. Những dấu nét của đợt tu bổ, chỉnh trang một số hạng mục thuộc di tích thành này cách đây gần mười năm về trước vẫn còn đó, khác chăng là màu thời gian đã phủ đều trên tường và nóc cổng. Tuy nhiên có điều bất thường là trên cổng Tây (nằm ngay giữa vòng xuyến giao thông) và cổng Nam (nằm trong khu vực chợ), cây cối, cỏ dại lại được “phép” mọc lên một cách tự nhiên. Tại cổng Tây, trong khuôn viên vòng tròn, hai bên mọc hai cây hoa sữa cao chừng 2-3m và lại rất đối xứng nhau, tán rộng bao lên cả tường thành. Cạnh đó cỏ dại mọc cao hơn đầu gối. Quan sát từ xa người ta dễ thấy cây hơn là di tích cổng thành. Trên cổng Nam cũng vậy.

Sở dĩ nói bất thường là bởi, vào trước thời điểm tu bổ, chỉnh trang một số hạng mục thuộc di tích lịch sử quốc gia thành cổ Tuyên Quang, nhiều chuyên gia trong lĩnh vực bảo tồn nhận định rằng, một trong những nguyên nhân dẫn đến cổng Tây, cổng Nam xuống cấp nghiêm trọng là do bị rễ cây ăn thủng, xâm thực, phá vỡ kết cấu của công trình. Vì thế, bên cạnh những giải pháp khác thì cần phải loại bỏ các loại cây cỏ sống trên cổng. Thế nhưng sau khi tu bổ xong, cây cối, cỏ dại lại được mọc lên bình thường.

Nhìn hai cây hoa sữa mọc rất đối xứng nhau trên cổng Tây và thân cây đã to bằng bắp tay, một người bạn đi cùng băn khoan, nếu cây mọc tự nhiên thì làm sao có thể đối xứng chằn chặn như thế được. Đây có thể do con người cấy trồng vào? Người viết cũng thắc mắc, hay là việc trồng cây hoa sữa tại di tích cổng Tây được sự cho phép của cơ quan Bộ, ngành có thẩm quyền? Nhưng khi được hỏi thì một người có trách nhiệm cho biết, “không có sự cho phép nào trong việc trồng cây tại di tích cổng Tây, cổng Nam thuộc di tích thành cổ Tuyên Quang”. Nếu vậy thì sao cơ quan chức năng có thẩm quyền của địa phương lại không tiến hành chặt bỏ để bảo vệ di tích?

Cây là cây, di tích là di tích

Nhớ lại thời điểm tu bổ cổng Tây, cổng Nam thuộc di tích thành cổ Tuyên Quang, trên dư luận báo chí và giới chuyên môn đã xảy ra cuộc tranh luận khá gay gắt về việc nên hay không nên loại bỏ cây cối sống trên hai hạng mục này. Có ý kiến cho rằng, trong quá trình tu bổ cổng Tây thành cổ Tuyên Quang, đơn vị thi công đã loại bỏ tận gốc rễ các loại cây trên công trình này là vi phạm luật, ảnh hưởng nghiêm trọng đến yếu tố gốc của di tích. Hình ảnh cây phủ bóng lên cổng thành cổ đã trở thành thành tố quan trọng của di tích, và việc xóa bỏ nó không khác gì “cạo trọc đầu”... Giờ nhìn vào không còn ra di tích cổng thành cổ nữa.

Tuy nhiên, cũng vào thời điểm đó, một số chuyên gia về bảo tồn cũng đã nêu rõ quan điểm. “Tôi ví von thế này, cái cây đó như một cô gái đẹp nhưng lại đi làm gián điệp. Gián điệp ở đây là phá hoại di tích đó. Thế thì phải trừ khử nó chứ không thể để phá hỏng toàn bộ công trình di tích”, PGS. TS, nhà nghiên cứu Trần Lâm Biền “phản pháo” về quan điểm phải bảo vệ cây vì đấy cũng là một bộ phận của di tích. Cũng theo ông, đối tượng bảo vệ, bảo tồn chính của chúng ta là di tích, là những công trình kiến trúc chứ không phải là những loại cây. Nói về việc dư luận phản ứng chủ đầu tư và đơn vị thi công làm sạch và loại bỏ các loại cây trên cổng thành nhà Mạc ở Tuyên Quang, ông cho biết đó là cách làm đúng. “Quan điểm của tôi là phải loại bỏ những cái gì không thuộc về di tích, có như thế mới kéo dài tuổi thọ cho di tích”.

PGS.TS Phạm Mai Hùng, Phó chủ tịch Hội KHLS Việt Nam, một trong những chuyên gia trong lĩnh vực bảo tồn di tích, cũng tỏ ra “phê phán” mạnh mẽ việc cần phải để cho cây tồn tại trên di tích. “Có ai đó nói rằng, qua thời gian, những cái cây sống ký sinh trên di tích đã làm nên những giá trị lịch sử nhất định. Vì thế chúng ta cần phải tôn trọng. Tôi cho rằng, đây là ý kiến mang màu sắc ngụy biện. Cây là cây, di tích là di tích. Để giữ cho di tích được sống lâu dài cho thế hệ mai sau thì cần phải xử lý những loại cây ký sinh đó”, PGS Hùng nói. Nói về quan điểm đối với dự án tu bổ thành nhà Mạc ở Tuyên Quang, PGS Phạm Mai Hùng cho biết: “Ai đó nói rằng, đơn vị thi công loại bỏ những cây dại trên cổng thành là đã góp phần hủy hoại di tích, biến nó thành lò vôi. Tôi chẳng hiểu người ta nói như thế là nhằm bảo vệ di tích hay vô tình chê ông cha ta xây thành. Tôi đã xem kỹ các bức ảnh trước khi tu bổ, và tôi thấy rằng việc loại bỏ những loại cây ký sinh trên cổng thành để trả lại nguyên gốc cho di tích là đúng đắn và cần thiết”. PGS nhấn mạnh, và ông cũng không quên nhắc lại rằng, cây là cây, di tích là di tích, không nên lẫn lộn giữa hai đối tượng này.

Còn GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính, một trong những chuyên gia hàng đầu ở VN về bảo tồn di tích đã có những phản ứng khá mạnh với một đồng niên, đồng nghiệp của mình ngay tại cuộc họp trước vấn đề giữ cây hay bảo vệ, bảo tồn di tích. Trước khi đưa ra quan điểm của mình, GS Hoàng Đạo Kính đã dẫn ra hàng loạt ví dụ ở nhiều nước trên thế giới là phải loại bỏ cây để bảo vệ di tích. “Tôi rất lấy làm ngạc nhiên trước quan điểm là phải giữ lại cây trên những công trình di tích”, ông Kính bày tỏ.

Cuối cùng, tại một cuộc hội thảo đầu bờ về tu bổ cổng Tây thành Tuyên Quang, các nhà khoa học về bảo tồn di tích đã nhận định: Kết quả tu bổ di tích thành Tuyên Quang đã đạt được tiêu chí ban đầu đề ra trong dự án, đó là tu bổ, bảo tồn nguyên vẹn cổng Tây, cổng Nam và đoạn tường thành còn lại. Cổng Tây, cổng Nam sau khi được tu bổ không còn nguy cơ sập đổ, đảm bảo ổn định lâu dài. Các nguy cơ làm di tích xuống cấp như rễ cây xâm hại, sự thấm dột do nước mưa gây ra, sự rung động của xe cơ giới đã được triệt tiêu. Để đạt được kết quả đó, cổng Tây, cổng Nam và tường thành đã được tu bổ trên nguyên tắc bảo tồn tối đa các phần cổng thành hiện có, tiến hành diệt cây phá hoại tường, gia cố, gia cường các khối xây cũ bị xuống cấp...

Hóa ra là thế

Trở lại câu chuyện cây, cỏ “vô tư” mọc trên cổng Tây, cổng Nam thành cổ Tuyên Quang, và không hề được chính quyền địa phương, cơ quan có trách nhiệm xử lý nhằm bảo vệ di tích trước nguy cơ bị xuống cấp như đã đề cập ở trên, chúng tôi đã liên lạc với một cán bộ ngành văn hóa ở Tuyên Quang. Qua điện thoại, cán bộ này cho biết hai cây sữa mọc ở cổng Tây thành Tuyên Quang là do tự nhiên chứ không ai trồng. “Cổng Tây có vị trí gần quảng trường. Xung quanh đó có nhiều cây hoa sữa. Có khả năng là do... lây lan”, cán bộ này nói.

Khi được hỏi vì sao không tiến hành chặt bỏ cây để bảo vệ di tích thì cán bộ này cho hay, “lúc đầu phía Bảo tàng cũng định tiến hành chặt bỏ, nhưng sau đó lại thôi. Bởi trước đó, khi tiến hành tu bổ cổng Tây, đơn vị thi công loại bỏ cây trên cổng đã khiến dư luận phản ứng. Nay mà chặt bỏ cây hoa sữa đó thì...”.

Vậy là, trên thực tế cơ quan chức năng có trách nhiệm không phải không biết về sự tồn tại của hai cây hoa sữa và cỏ mọc um tùm tại công trình cổng Tây. Song vì ngại dư luận hay điều gì khác mà không dám ra tay, trong khi đó cách đây gần mười năm UBND tỉnh Tuyên Quang và Trung ương đã đầu tư tiền tỉ để tu bổ, chỉnh trang cổng và tường thành Tuyên Quang. Và nếu cứ để nguyên hai cây hoa sữa đó trên cổng Tây, cổng Nam thành Tuyên Quang thì không sớm thì muộn những hạng mục công trình này phải lập một dự án bảo tồn khác. Khi đó, ai chịu trách nhiệm? 

 LÂM SƠN; ảnh: ĐÌNH LONG

Print

Danh mục tin bài

«Tháng Ba 2024»
T2T3T4T5T6T7CN
26
27
28
29
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
2021222324
25262728293031
1234567

© BÁO VĂN HÓA ĐIỆN TỬ
Cơ quan chủ quản: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Giấy phép Báo điện tử số: 422/GP-BTTTT cấp ngày 19.8.2016
Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa. Mọi hành động sử dụng nội dung đăng tải trên Báo điện tử Văn hóa tại địa chỉ www.baovanhoa.vn phải có sự đồng ý bằng văn bản của Báo điện tử Văn hóa.
Liên hệ quảng cáo: 024.8220036

Tổng Biên tập: NGUYỄN ANH VŨ

Phó tổng Biên tập: PHAN THANH NAM

Phó tổng Biên tập: NGUYỄN VĂN MƯỜI

Tòa soạn: 124 Nguyễn Du, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội

Điện thoại: 024.38220036 - FAX: 024.38229302

Email: baovanhoa@fpt.vn

Close 2024 Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa
Back To Top