VHO- Vừa qua, Bộ VHTTDL phối hợp với Sở VHTTDL tỉnh Lào Cai tổ chức phục dụng Lễ hội Tết cơm mới (còn gọi Già sợ da) của người Xá Phó (dân tộc Phù Lá) tại thôn Khe Van, xã Sơn Thủy, Văn Bàn, tỉnh Lào Cai. Đây là hoạt động nhằm thực Quyết định số 936/QĐ-TTg ngày 30 tháng 6 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu Phát triển văn hóa giai đoạn 2016-2020 về bảo tồn, phục dựng lễ hội truyền thống các dân tộc thiểu số thuộc chương trình mục tiêu phát triển văn hóa.

Lễ hội Già sợ da là lễ mừng cơm mới của người Xá Phó được tổ chức hằng năm vào tháng 8 hoặc tháng 10 âm lịch với nhiều nghi thức độc đáo và mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, cầu cho bản làng bình yên, tổ tiên phù hộ cho gia đình con cháu sang năm mới được mùa màng bội thu.

Nghi lễ cơm mới là hoạt động cuối cùng của quá trình canh tác, là thời điểm các hộ gia đình thu hoạch thành quả của mình. Đồng thời, nghi lễ còn có ý nghĩa là rước hồn mẹ lúa về kho để nghỉ ngơi, để chuẩn bị cho một năm canh tác mới, một mùa vụ mới vào năm sau.

Lễ hội cơm mới còn là dịp để đồng bào Xá Phó cùng nhau vui chơi, chào mừng một mùa vụ bội thu với các trò chơi dân gian, những tiết mục văn hóa văn nghệ, những tiết mục biểu diễn do chính người dân thực hiện: Múa xòe kết hợp với kèn ma nhí, đây là điệu múa xòe đặc trưng của người Xá Phó thường được tổ chức ngày tết, ngày hội vui mừng năm mới đã đến, mừng cho mùa màng bội thu, cầu cho con người cũng như vật nuôi được sinh sôi phát triển. Múa xòe còn là dịp để con cháu đến chúc mừng người già trong gia đình và là dịp để thanh niên, trai gái tìm hiểu và lựa chọn bạn đời; Thổi sáo cúc kẹ là sáo làm bằng cây trúc, đặc biệt người Xá Phó dùng bằng mũi để thổi, tiếng sáo du dương, lúc trầm, lúc bổng rất say đắm lòng người; Múa sạp là điệu múa tập thể, thể hiện tinh thần đoàn kết, thể hiện tình cảm mến khách của người Xá Phó.

NAM HƯNG